DGS Anahtar Noktalar
Dikey Geçiş Sınavı (DGS), meslek yüksekokulları ile açık öğretim ön lisans programlarından mezun olan adayların örgün öğretim lisans programlarına geçiş yapmaları için uygulanan bir ÖSYM sınavıdır. DGS sözel ve sayısal olmak üzere iki bölümden oluşur. Toplamda 100 sorudan oluşan DGS’de, adaylara 135 dakikalık bir süre tanınır. Sınavda başarılı olmak için kritik öneme sahip noktaları gelin sizler için özetleyim.
Sınavda başarılı olan adayların ortak özelliği, farklı soru kalıplarını iyi analiz etmeleridir. Dgs için konu ağırlığı diğer ÖSYM sınavlarına göre yoğun bir konu çalışma yapılmasını gerektirmez. Konu çalışma süreci tamamlandıktan sonra, zamanlarının büyük bir bölümü soru çözümleri ve denemeler ile geçirilerek başarıya ulaşılmaktadır. Başarılı olmuş her aday, soru çözümlerinde ve denemelerde yoğun çıkmış soru çözümü yapmaktadır. Sınava hazırlık sürecindeki diğer önemli etken ise zaman yönetimi ve etkili çalışma teknikleridir. Dgs için sınavı yetiştirmenin olduğu kadar aynı zamanda konu çalışması soru çözümü ve deneme dönemlerini de iyi planlamakta doğru zaman yönetimi için gereklidir.
Sınava hazırlık süreci uzun bir yol olduğu için dönem sınava hazırlık motivasyonunda dalgalanmalar sağlıklıdır. Her zaman çok yüksek motivasyon ile dersin başına oturamayız ya da sihirli bir değnekle bize çalışma isteği gelmesini bekleyemeyiz. Dönemin gerektirdiği gibi emek vermek ve sistemli çalışmak aynı zamanda sınav stresinizi de azaltacaktır.
1.DGS Sınavına Hazırlık Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
DGS İçin Etkili Çalışma Planı Oluşturma
Dgs çalışma rehberinin belirlenmesinde; planlı ve düzenli çalışmayı öncelikli alışkanlıklar haline getirmeliyiz. Sınava hazırlık sürecinin bir bütün olduğu ve konu çalışmasının da bu bütünün ilk adımı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Konu çalışmalarının tamamının bitirilmesi beklenmek yerine sorular ile konu öğrenme süreci pekiştirilmelidir. Planlamanın büyük bir bölümü soru çözüm etkinliklerine ayrılmalıdır. Özellikle çıkmış soru kalıpları iyi analiz edilmelidir. Unutulmamalıdır ki soru çözümlerinde de konulara kısa süreli geri dönüşler tekrarlar ile yapılabilmektedir.
“DGS sınavına özel bir çalışma programı nasıl hazırlanır? “Sorusu ile uygun stratejilerin kurulması gerekmektedir. Çalışma programlarında, başarılı olmak istediğiniz puan türüne göre çalışma yapmak ve puan getirisine göre önceliklendirmeler mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Sayısal ve sözel bölümler için çalışma stratejileri özellikle ayrı belirlenmelidir.
Önceki Yıl Sorularının Analizi ve Önemi
2000 yılından bu yana uygulanılmış bir sınav olduğundan, Dgs önceki yıl soruları büyük bir çıkmış soru arşivini oluşturmaktadır. Başarılı olmak isteyen adaylar özellikle son 10 yılın çıkmış sorularına yoğunlaşmaktadır.
DGS Sınavında Zaman Yönetimi
Zaman yönetimi ve etkili çalışma teknikleri Dgs’ye katılan adaylar için büyük önem taşımaktadır. Dgs ve denemelerde süreyi etkin kullanabilmek birçok aday için zorludur. Çoğunlukla, adaylar sınav süresinin yeterli olmadığından yakınsa bile verilen süre, soru sayısına bölündüğünde çıkan süre 95 saniyedir. Yani bu bir buçuk dakikalık süreç ideal soru çözme süresidir. Çalışma dönemlerimizin tümündeki sınav provalarında ve gerçek sınavda bu ideal süreyi temel almak oldukça önemlidir. Bu sayede sınav için gerekli olan hızlanma sağlanabilecektir.
Sınav süresince etkili zaman yönetimi teknikleri başında sorular ile inatlaşmamak gelmektedir. Her ne kadar her bir soru için verilen bir buçuk dakikalık bir süreç olsa da adaylar özellikle problemler ve mantık sorularında bu süreyi aşabilmektedir. DGS sık yapılan hatalar içinde birçok adayın sorular ile inatlaşma yanılgısına düşmesi olduğu söylenebilir. İnatla uğraşılmış zaman kaybedilmiş her soru sınavda kolaylıkla çözebileceğiniz bazı soruları görmenize engel olabilecektir.
Farklı soru kalıplarını iyi analiz etmek sınavda hızlanmanızı da sağlayacaktır. Konu çalışma süreci tamamlandıktan sonra zamanın büyük bir bölümü soru çözümleri ve denemeler ile geçirilmelidir. Soru çözümlerinde deneme de dahil olmak üzere yoğun çıkmış soru çözümü içinde zaman belirlemek gerekir.
Diğer bir yöntem ise sorulara yaklaşım stratejileri ve önceliklendirmedir. Daha çok soru sayısı bulunan konuları önceliklendirmede yine başarı için iyi planlanması gereken noktalardandır. Örneğin sınavda her yıl ortalama 10-12 soru problemlerden gelmektedir. Tabi ki matematik konuları içinde önemli olan bu kısım için soru çözümü için ayrılacak süre daha fazla olmalıdır. Başka bir örnek ise problemlerin içinden verilebilir. Problemlerin içinde her yıl en az 4 soru sayı kesir problemlerinden gelmektedir. Bu sebep ile bu problem türü için bir önceliklendirme stratejisi kurulması gerekir.
2.DGS Sınavında Sık Yapılan Hatalar ve Bunlardan Kaçınma Yolları
Sınav öncesi ve sınav sonrasında adayların düştüğü yaygın tuzaklardan bu noktada mutlaka bahsedilmelidir. Dgs sınavına hazırlanmaya karar veren adaylar her bölüm için tamamlama haklarının olduğu yanılgısına düşmektedirler. Ön lisans mezuniyet alanlarına göre geçiş yapılacak lisans bölümleri ÖSYM tarafından belirtilir ve aday bu liste dışındaki herhangi bir yükseköğretim lisans bölümünü tercih edemez. Çünkü aday yalnızca okuduğu meslek yüksekokulu ya da açık öğretim ön lisans bölümünün ilgili yükseköğretim lisans bölümüne dikey geçiş yapabilmektedir. Yani 2 yıllıktan 4 yıllığa tamamlayacağımız bölümler kısıtlıdır ve yalnızca belirtilen bölümler için dikey geçiş yapılabilir. Adaylar sınav öncesi dönemde mezun oldukları bölümden lisans tamamlama yapabilecekleri bölümleri ÖSYM kılavuzundan incelemeli ve hedefini oluşturarak bu sürece başlamalıdır. Yine adaylar sınav öncesi dönemde bu sınavın ÖSYM tarafından yapılan en kolay sınav olduğu ile ilgili söylenenlerden dolayı sınavını hafife alabilmektedir. Dgs diğer ÖSYM sınavlarına göre konu kapsamı daha dar olsa da bir sıralama sınavıdır. Ancak unutulmamalıdır ki her ÖSYM sınavında olduğu gibi Dgs içinde 5 farklı zorluk derecesinden soru sorulmaktadır.
Yanlış cevaplandırma stratejileri ve bu stratejilerden kaçınma yöntemleri olarak ise Dgs de mutlaka unutulmaması gereken iki nokta vardır. Bu noktaların ilki 4 yanlışın ilgili bölümdeki 1 doğruyu götürmesidir. Bu sebeple adaylar doğru şık tutarsa diye soruyu illaki işaretlememelidir. Boş bırakmanın önemi, doğrularımızın azalmaması için gerçek sınavdan önce denemelerde alışkanlık haline getirilmelidir. Diğer önemli nokta ise Dgs için net çıkarma zorunluluğu kuralıdır. Adaylar sınavda bulunan her iki bölümden de 1 net çıkarmaları zorunludur. Aday her bir bölümden net çıkarmaz ya da yanlışları doğrularını götürerek 1 neti kalmaz ise adayın puanı hesaplanmaz. 2021 yılında net çıkarma zorunluluğu 0,5 netten 1 nete yükseltilmiştir.
Sınav Kaygısı ve Stresi İle Başa Çıkma Teknikleri
Sınav kaygısı; sınav öncesinde, esnasında ve sonrasında yaşanabilen korku, endişe ve rahatsızlık halidir. Bu kaygının temelinde sınavla ilgili aşırı endişe, sınava yüklenilen anlam ve varsayımlar yatar. Eğer bu sınavın kariyeriniz için son şansınızın olduğuna odaklanarak karamsarlığa kapılırsanız zihninizin ürettiği bu olumsuz düşüncelerin esiri olursunuz. Ancak elinizden geleni yaptığınızda kaygınızın da adım adım kaybolduğunu rahatlıkla gözlemleyeceksiniz. Dgs de ÖSYM’nin bir sıralama sınavıdır. Sıralama sınavları yalnızca bilgi seviyenizi ölçer. Bu sıralama sınavları için önceliğimiz stres faktörünü minimumda tutarak başarıya engel olmasını sağlamaktır.
Sınav Sonrası Değerlendirme
Sınav Sonrasında Yapılması Gerekenler ve Olası Hataların Değerlendirilmesi
Adayların sınav sonrası dönemi için düştüğü hatalardan biri de Dgs sonrası tamamlama yapacakları bölümü iki yılda kesin bitirecekleri yanılgısıdır. Örneğin, bitirdiğiniz iki yıllık ön lisans bölümünün devamı niteliğindeki 4 yıllık lisans bölümü için derslerinizin saydırılması işleminde daha çok dersiniz alınmış sayılacaktır. Ancak tercih edilebilir listenizde bulunmasına rağmen ortak derslerinizin az olduğu bölüm değişikliği gibi düşünebileceğimiz lisans tamamlanmalarında ise üniversite için sayılan dersleriniz daha az olacaktır. Halk arasında intibak işlemleri olarak bilenen bu uygulama ile tamamlamaya geçtiğinizde ikinci ya da birinci sınıftan bile dersler almanız zorunlu tutulabilir. Yani bu oluşabilecek fark derslerini almak zorunludur. Bu işlem tabi ki alınacak ders ve kredi işlemini arttıracağı için mezuniyet sürenizi uzatabilmektedir. Bu noktada yine öğrenim sürecini hızlı tamamlamak isteyen adaylar için tercihlerde önemli bir etkendir. Tabi belli bölümler için ders saydırmalar sonucu tamamlama süresi iki yıl sürse bile her bölüm için bu sürenin sabit olmadığı bilinerek süreç başlatılmalıdır.
Gelecek Sınavlar İçin Öğrenme Fırsatları ve Kendini Geliştirme
DGS sonrası lisans tamamlama yapacak adaylar tamamlama sonrasında akademik kariyerleri için farklı ÖSYM sınavlarına da girebilmektedir. Bu sebeple sonraki yıllarda gireceği ALES ve KPSS gibi ÖSYM sıralama sınavları için bir Türkçe ve Matematik temelini atmış olmak bu sınavlar için yapılacak çalışma sürecinde artı sağlayacaktır.
Sıkça Sorulan Sorular
DGS Sınavında En Çok Hangi Konulardan Soru Gelir?
Sayısal Bölüm İçin Toplam 50 Soru (Matematik): Cebir (13-14 soru), Problemler (10-12 soru), Sayısal Mantık (12-14 soru), Permütasyon-Kombinasyon- Olasılık ve Modüler (3-4 soru), Geometri (7-8 soru)
Sözel Bölüm İçin Toplam 50 Soru (Türkçe): Sözcükte Anlam (4-6 soru), Cümlede Anlam (15-21 soru), Paragrafta Anlam (22-25 soru), Sözel Mantık (8 soru) şeklinde konulara göre soru dağılımları yıllara göre değişiklik göstermektedir.
Sınavda Zamanımı Nasıl Yönetebilirim?
Çoğunlukla, adaylar sınav sürenin yeterli olmadığından yakınsa bile verilen süre, soru sayısına bölündüğünde çıkan süre 95 saniyedir. Yani bu bir buçuk dakikalık süreç ideal soru çözme süresidir. Ve stres altında çözülmeyen çoğu sınav için bu süre çok yeterli bulunur. Ancak yaşanılan sınav stresi sebebi ile yavaşlanabileceği ve odaklanmada zorlanılabileceği için çalışma dönemlerimizin tümündeki sınav provalarında ve gerçek sınavda bu ideal süreyi temel almak oldukça önemlidir. Bu sayede sınav için gerekli olan hızlanma sağlanabilecektir. Unutmamalıdır ki 95 saniyenin üzerinde emek harcanmış her soru, sınavda kolaylıkla çözebileceğiniz bazı soruları görmenize engel olabilir.
Sınav Kaygısı ile Nasıl Başa Çıkabilirim?
Elinizden geleni yaptığınızda kaygınızın da adım adım kaybolduğunu rahatlıkla gözlemleyeceksiniz. Her gün biraz daha fazlası için çabalamak daha fazla soru çözmek ve hızlanmak bu sınav için elinizden geleni yaptığınıza daha çok inanmanızı sağlayacaktır. Çıkmış sorulardan faydalanarak seviyenizin aslında kötü olmadığını rahatlıkla tespit edebilirsiniz. Yapamadığın her konuya önem vermek Dgs bir sıralama sınavıdır ne kadar yetenekli ya da zeki olduğunuzun ispatı değildir.
